"ลำโพง ACTIVE น่าเล่นหรือไม่"

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

ลำโพง ACTIVE คือลำโพงที่มีภาคขยายเสียง ใส่อยู่กับตู้ลำโพงมาเลย ปกติจะใช้กับลำโพงออกงาน(PA) ซึ่งต้องการความสะดวก ประหยัด น้อยชิ้นขนย้ายง่าย  แต่กับวงการไฮไฟ หรือแม้แต่ไฮเอนด์ มีใช้กันน้อยมาก  เพิ่งจะกลับมาแจ้งเกิดใหม่ รุ่นรองๆในวงการไฮไฟ  ไฮเอนด์ ใหม่อีกครั้งโดยพ่วงการรับBlueTooth ได้โดยตรง หลังเงียบหายจากวงการเครื่องเสียงบ้านไปเกือบ 50 ปี (ถ้าดีจริงทำ ไมจึงตายไปครื่งศตวรรษ!)

 
(ข้อดี) ของลำโพง ACTIVE

1.ประหยัดอุปกรณ์ได้เยอะ  ไม่ต้องมีปรีแอมป์ สายเชื่อม ของไฮเอนด์ 2 อย่าง นี่เป็นแสนๆ หรือร่วมล้านแค่ยิงสัญญาณจากโทรมือถือ (BlueTooth) หรือต่อสาย LAN จากเครื่อง Streaming ดึงเพลงจากเน็ตมาเข้าลำโพงนี้เลย ลำโพง ACTIVE รุ่นใหม่มีระบบดิจิตอล DAC และ
 การถอดคลื่นดิจิตอลในตัวทำให้ดูเหมือนว่า เล่นง่าย สะดวก ประหยัดไม่เกะกะ
2.  ลำโพง ACTIVE มักต่อภาคขยายเสียงตรงออกดอกลำโพงเลย ไม่มีวงจรแบ่งความถี่เสียง (cross over network) ทำให้ภาคขยายควบคุม  การสั่นค้างของกรวยดอกลำโพงได้กระชับฉับไว (ค่า damping factor ) สูงสุด เสียงจะกระจ่างชัด ไร้การคราง
3. สามารถ ออกแบบภาคขยายให้สอดรับกับระบบลำโพงดีที่สุด เช่นการชดเชยเสียง (EQ) การหน่วงเสียงช้า-เร็ว  

(ข้อเสีย) 

1. ถ้าท่านได้รองใต้เครื่องขยายด้วย ตัวรองดีจริงอย่างของ SYSBAL (อ่านรายงานทดสอบตอน 3) ท่านจะทราบว่า ความสั่นสะเทือนบั่นทอนคุณภาพเสียงและมิติกับ dynamic ให้เลวร้ายลงได้ถึง 60% แน่นอน การเอาภาคอีเล็คโทรนิคยัดลงไปในตู้  (ลำโพง) ที่สั่นตลอดเวลาจึงไม่ใช่สิ่งที่ควรทำอย่างยิ่ง  ความชัดเจน ความโปร่งพริ้ว ความสดกระจ่างทะลุ รายละเอียด หยุมหยิม หายหมด ทรวดทรงเสียงฟุ้ง เบลอเวทีเสียงหุบทุกทิศทาง ลำดับชั้น ตื้นลึก ร่นแบนการสวิงเสียง อั้น ตื้อบรรยากาศหายหมดผมเคยแนะนำให้นักเล่นท่านหนึ่งยกภาคขยายเสียงของตู้ซับ มาวาง
 ข้างนอก (โชคดี ภาคขยายแยกคนละกล่องภายในตู้ ปริมาตรอากาศเบสจึงเหมือนเดิม) เขาว่า  เสียงคนละเรื่องเลย  ดีขึ้นเยอะ (ถ้าเบสดีขึ้น กลางและแหลม จะดีขึ้นด้วย )

2. นี่ยังไม่นับความเลวร้ายที่เกิดจากการรบกวนกันเองของชิ้นส่วน สาย อะหลั่ยที่ใกล้ชิดติดกันของภาคอีเล็คโทรนิคส์และแม่เหล็กลำโพงกับความร้อน

3. คลื่นดิจิตอลความถึ่สูงหรือการใช้วงจรดิจิตอล ( DSP) ที่ทำลายมิติเสียงความเป็นดนตรี วิญญณยิ่งถ้าใช้ภาคขยายแบบ class D หรือ ดิจิตอลยิ่ง  เอวัง จบข่าว

4. เวลาจะขายออกตัวลำโพง ACTTIVE จะขายยากที่สุด ยิ่งของแพง ยิ่งยาก เพราะ คนจะซื้อมักมีแอมป์ ปรีแอมป์อยู่แล้วเขาจะมาซื้อ เล่นซ้ำซ้อนทำไม คิดให้ดีๆ นะครับ   
 
 สรุป  เมื่อพิจารณาข้อดีข้อเสียดังกล่าว ก็เลือกเอาเองแล้วกันครับ 

(หมายเหตุ1)
ผมผ่านลำโพง ACTIVE มาหมดแล้ว ทั้งใช้ในห้องบันทึกเสียง งานกลางแจ้ง ชุดไฮไฟตั้งแต่ระดับกลางถึงระดับล้านๆบาท  ยิ่งตอกย้ำคำเตือนว่า อย่าเห็นกงจักรเป็นดอกบัวเลยครับ ทั้ง ผู้ออกแบบ ผู้ผลิตขาย ผู้นำเข้า และ นักเล่นทั้งหลาย
( หมายเหตุ2)
ถ้าคิดในแง่ที่ผมนำเสนอ นั่นก็หมายความว่า การออกแบบ ทำขาย ลำโพง SOUND BAR และ ACTIVE  SUBWOFER  ที่มีภาคขยาย class D ยัดอยู่ในตู้ลำโพง เป็นความคิดที่ แย่มาก ผิดหมด ในแง่ของคุณภาพเสียง ซึ่งไม่มีทางเอาดีได้เลย